Ιερός Ναός Θεοσκέπαστη

Στο Ημεροβίγλι, όπως και σε ολόκληρη την Σαντορίνη, υπάρχουν πάρα πολλές εκκλησίες και εκκλησάκια. Χαρακτηριστικά είναι το παρεκκλήσι Θεοσκέπαστη, χτισμένο στην άκρη ενός βράχου, στο μπροστινό μέρος του Σκάρου, με θέα στην καλδέρα, για το οποίο έχει γράψει διήγημα ο Ηλίας Βενέζης.


Σύναξη της Παναγίας της Θεοσκέπαστης στο Ημεροβίγλι Σαντορίνης

Ημερομηνία εορτής: 26/12/2012
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 26 Δεκεμβρίου εκάστου έτους.



Η Θεοσκέπαστη

Ηλία Βενέζη

[...] Άξαφνα ψίθυρος σιγονότατος, ψαλμωδία κατανυκτική, φωνή ικέτις, μπερδεύοντας με τη φωνή της ερημίας και της θαλάσσης, έφτασε στ' αυτιά μας. Xείλη γυναικεία έψελναν ύμνους χριστιανικούς. Kάτω απ' τα ερείπια του κάστρου των Φράγκων, η ταπεινή μελωδία της Oρθοδοξίας, βεβαίωση της συνέχειας, τι συγκίνηση που ήταν!

Σαν να μας έσεισε αγέρας βίαιος. Kάμαμε ακόμα λίγα βήματα. Kαι τότε πρόβαλε

Το Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου στο Ημεροβίγλι Σαντορίνης

Ανάμεσα στο Φηροστεφάνι και στο Ημεροβίγλι υπάρχει η γυναικεία Μονή του Αγίου Νικολάου. Είναι αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο, στον Άγιο Παντελεήμονα και στην Ζωοδόχο Πηγή.
Η Μονή ιδρύθηκε στις 6 Δεκεμβρίου του 1651, και είναι το δεύτερο κατά σειρά ιδρυθέν μοναστήρι στην Σαντορίνη.
Η οικογένεια Γκύζη, μία από τις λίγες ορθόδοξες οικογένειες που έμεναν μέσα στο καστέλι του Σκάρου, είχε ένα ιδιόκτητο ναό, μέσα στο Σκάρο,  αφιερωμένο στη μνήμη του Αγίου Νικολάου το οποίο με την άδεια του τότε Αρχιεπισκόπου Σαντορίνης, αποφάσισε να μετατρέψει σε γυναικεία μονή .Οι πρώτες μοναχές ήταν τα κορίτσια της οικογένειας Γκύζη.

Η Μονή παρέμεινε στην θέση αυτή μέχρι το 1815. Στις 29 Δεκεμβρίου του 1815 δόθηκε άδεια από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Κύριλλο ΣΤ΄ να οικοδομηθεί νέα Μονή στην θέση που βρίσκεται σήμερα, όπου υπήρχε μικρός ναός της Ζωοδόχου Πηγής. Η κατασκευή της Μονής, λόγω οικονομικών δυσχερειών παρατάθηκε μέχρι το 1820. Στο ενδιάμεσο διάστημα 1815-1820 οι καλόγριες είχαν μεταφερθεί σε γυναικεία Μονή που βρισκόταν στο καστέλι του Πύργου. Η Μονή περιήλθε στο Ελληνικό κράτος το 1849 με απόφραση του Αρείου Πάγου.Στο κέντρο της αυλής του Μοναστηριού, είναι χτισμένος ωραιότατος τρισυπόστατος ναός του Αγίου Νικολάου, Στα γύρω από το ναό  κτήρια, είναι τα κελιά -32- των καλογραιών. Το τέμπλο και οι παλιές εικόνες προσελκύουν την προσοχή του επισκέπτη. Στην Μονή υπάρχει σημαντική βυζαντινή εικόνα του Αγίου Νικολάου.

Σκάρος Ημεροβίγλι Σαντορίνης

Κατακόρυφα της καλντέρας της Σαντορίνης υψώνεται ο μεγαλοπρεπής Σκάρος. Σε δύσβατη και απρόσιτη περιοχή ήταν κτισμένη η μεσαιωνική πρωτεύουσα της Σαντορίνης. Το παλαιότερο κάστρο ή Επάνω κάστρο ή Ρόκα (βράχος) χτίστηκε στα ύστερα βυζαντινά χρόνια, από τον ενετό Ιάκωβο Βαρότση, στον οποίο παραχωρήθηκε η Σαντορίνη το 1207. Ο ίδιος και οι ευγενείς του το χρησιμοποιούσαν ως έδρα και κατοικία. Γύρω και κάτω από το Επάνω κάστρο οικοδομήθηκε ολόκληρος οικισμός, το καστέλι  του Σκάρου, ένα από τα πέντε καστέλια της Σαντορίνης. Κύριο στοιχείο της δόμησης ήταν η σχεδόν καθολική χρήση της πέτρας.  Στην είσοδο υπήρχε κινητή ξύλινη γέφυρα, από την βάση της οποίας ερείπια υπάρχουν ακόμα και σήμερα. Δεν αλώθηκε ποτέ σε όλη την διάρκεια της Ενετικής κυριαρχίας. Η εγκατάλειψη του Σκάρου ξεκίνησε στις αρχές του 17ου αιώνα. Υπέστη σοβαρές ζημιές από την έκρηξη του 1650 στο υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο και αργότερα από τον σεισμό του 1817, έτσι ώστε σήμερα σώζονται μόνο ελάχιστα ερείπια. Επιπρόσθετα, οι κάτοικοι, κατά την αποχώρηση τους από τον οικισμό, αφαιρούσαν και υλικά προκειμένου να τα χρησιμοποιήσουν για την κατασκευή των νέων τους κατοικιών σε άλλα μέρη του νησιού. Ο Σκάρος ήταν η πρωτεύουσα της Σαντορίνης μέχρι τον 18ο αιώνα και οι κάτοικοι του ονομάζονταν καστρινοί. Η μόνη ακριβής εικόνα που υπάρχει για τον Σκάρο είναι σχέδιο με μολύβι, το οποίο ανήκει στην συλλογή του Thomas Hope και βρίσκεται στο Μουσείο Μπενάκη.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκκλησία της Θεοσκέπαστης .

Ημεροβίγλι ή Μεροβίγλι Σαντορίνη Θήρα

Ημεροβίγλι ή Μεροβίγλι είναι χωριό της Σαντορίνης που βρίσκεται 3 χιλιόμετρα βορειοδυτικά των Φηρών, στο υψηλότερο σημείο της καλδέρας, περίπου 300 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 έχει 467 κατοίκους. Ανήκει στο Τοπικό διαμέρισμα Ημεροβιγλίου του Δήμου Θήρας.
Έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός και έχουν επιβληθεί ειδικοί όροι και περιορισμοί ως προς την δόμηση.
Το όνομα του είναι σύνθετο, από τις λέξεις ημέρα και βίγλα (Λατινικά vigilare: "κάνω σκοπός") και πιθανότατα προέρχεται από την ύπαρξη εκεί, δηλαδή στην θέση του σημερινού οικισμού, Hμεροβιγλίου, δηλαδή μικρού πύργου που λειτουργούσε ως παρατηρητήριο ημέρας, καθώς η θέση του επέτρεπε την παρατήρηση όλου του χώρου και την έγκαιρη ειδοποίηση των κατοίκων του νησιού από τον Βιγλάτορα (φρουρός) για την εμφάνιση πειρατών από την πλευρά του Έξω Γιαλού.
Ενδιαφέρουσα είναι η εκκλησία της "Παναγίας της Μαλτέζας η οποία λέγεται ότι πήρε το όνομα γιατί η εικόνα της Παναγίας βρέθηκε στο λιμάνι της Μάλτας και μεταφέρθηκε από Σαντορινιό καπετάνιο στο Ημεροροβίγλι, όπου έχτισε την εκκλησία.